جای مرموزی هست. تصور زیاد آدم‌ها از اتفاقات داخل آن، زاییده فیلم‌ها یا در عالی ترین حالت، حاصل خاطرات راست و دروغ کسانی است که پایشان به آنجا باز شده است است.
مرگ در حبس؛ از سعید امامی تا سیدامامی
عبارات مهم : ایران
صحبت از زندان و بازداشتگاه هست. زندان به جایی می گویند که محکومان در آن نگهداری می شوند و بازداشتگاه هم محل پذیرایی از کسانی است که فعلا متهم هستند و ممکن است بی گناهی ارزش ثابت شود.
زندانی اگر دوران محکومیتش موقت باشد و به فوت طبیعی نمیرد، بعد از تحمل حبس آزاد می شود و می رود دنبال زندگی اش. اگر هم حبسش ابد یا محکوم به اعدام باشد یا موعد مرگش به صورت طبیعی فرا برسد، زندان برایش منزل آخر است و چاره ای ندارد جز اینکه همان جا با زندگی خداحافظی کند. از طرفی ممکن است به فوت طبیعی نمیرد؛ یعنی کشته شود یا خودکشی کند. جهت متهم بازداشتی هم سه حالت زیاد وجود ندارد؛ یا معلوم می شود گناهکار است که باید برود دادگاه و محکوم شود که اگر حکمش حبس یا اعدام باشد به زندان می رود و اگر مجازات دیگری داشته باشد، بعد از اجرای مجازات آزاد هست، یا بی گناه است و آزاد می شود، یا می میرد. این فوت هم می تواند طبیعی، قتل یا خودکشی باشد. بعد پشت دیوارهای ساختمان مرموز فقط دو آینده در انتظار میهمان هست؛ آزادی یا مرگ.
از سعید امامی تا سیدامامی , مرگ در حبس
به گزارش ایسنا، زندانیان و بازداشتی هایی در کشور عزیزمان ایران بوده اند که در حبس مرده اند و مرگشان خبرساز شده است هست. در ادامه، مشهورترین ها را مرور می کنیم:
سعید امامی
جای مرموزی هست. تصور زیاد آدم‌ها از اتفاقات داخل آن، زاییده فیلم‌ها یا در عالی ترین حالت، حاصل خاطرات راست و دروغ کسانی است که پایشان به آنجا باز شده است است.
سعید امامی یا سعید اسلامی، معاون وزیر اطلاعات در دوران وزارت علی فلاحیان بود. نام او زمانی بر سر زبان ها افتاد که به عنوان متهم مهم جنایات موسوم به «قتل های زنجیره ای» معرفی شد. قتل های زنجیره ای، مجموعه جنایاتی بود که طی آن بعضی نویسندگان و فعالان سیاسی از جمله داریوش فروهر و محمد مختاری به قتل رسیدند. در وقت وقوع قتل های زنجیره ای، سعید امامی در وزارت اطلاعات مشاور بود. این وزارتخانه در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۷۷ در اطلاعیه ای اعلام کرد که گروهی از اعضای وزارت اطلاعات مسئول قتل های زنجیره ای بوده اند و سعید امامی از جمله آن افراد بوده هست. امامی پنجم بهمن همان سال بازداشت شد.
نهایتا ۳۰ خرداد ۷۸، خبر درگذشت سعید امامی در بیمارستان لقمان پایتخت کشور عزیزمان ایران منتشر شد و روز بعد، محمد نیازی از مسئولان وقت شرکت قضایی نیروهای مسلح اعلام کرد که سعید امامی به عنوان مسئول مهم «قتل های خودسرانه»، در زندان اوین و با خوردن داروی نظافت خودکشی کرده هست. او گفت که با توجه به مدارک موجود و اعتراف های صریح سعید امامی، وی هیچ گونه راه فراری نداشته و اگر با این اتهامات به دادگاه می رفت حکمش اعدام بود.
زهرا کاظمی
در جریان ناآرامی ها و اعتراضات دانشجویی در خردادماه سال ۸۲ و دستگیری تعدادی از دانشجویان، خانواده های آنان در دوم تیر در برابر زندان اوین دست به تجمع زدند. یک عکاس جهت عکسبرداری از این تجمع در آنجا حضور داشت. نام او زهرا کاظمی بود؛ عکاس ۵۵ ساله ایرانی – کانادایی که همانجا در برابر زندان بازداشت شد.
از سعید امامی تا سیدامامی , مرگ در حبس
دادستانی می گفت کاظمی در محلی عکاسی می کرده که عکاسی در آنجا ممنوع بوده و تابلوی اعلام ممنوعیت هم راه اندازی بوده هست. او در حالی که ۱۸ روز بازداشت بود، ۲۰ تیر در بازداشتگاه درگذشت. مقامات دادستانی علت فوت او را غش کردن، برخورد سر با زمین و نهایتا ضربه مغزی اعلام کردند. فوت زهرا کاظمی ۲۵ تیر اعلام شد.
کمیته تحقیق و تفحص مجلس ششم راجع به فوت زهرا کاظمی در گزارشی قاضی جنجالی سال های اخیر یعنی سعید مرتضوی را به عنوان متهم ردیف اول این پرونده معرفی کرد و حتی بعضی از نمایندگان نیز خواستار برکناری او شدند.
جای مرموزی هست. تصور زیاد آدم‌ها از اتفاقات داخل آن، زاییده فیلم‌ها یا در عالی ترین حالت، حاصل خاطرات راست و دروغ کسانی است که پایشان به آنجا باز شده است است.
یک سال بعد از این حادثه، یک کارمند ۴۲ ساله وزارت اطلاعات به اتهام قتل شبه عمد زهرا کاظمی محکوم شد ولی با اعتراض وی به رأی دادگاه و نقض حکم در مرجع تجدیدنظر، در نهایت وی به علت فقدان مدرک جهت اثبات اتهامات تبرئه شد.
از ۲۵ تیر ۸۲ روابط کشور عزیزمان ایران و کانادا تیره و تار شد و هنوز هم به صورت کامل، عادی نشده است.
از سعید امامی تا سیدامامی , مرگ در حبس
زهرا بنی یعقوب
زهرا بنی یعقوب، جوانی ۲۷ ساله و دانش آموخته رشته پزشکی از دانشگاه پایتخت کشور عزیزمان ایران بود که در بازداشتگاهی در همدان درگذشت.
حسب آنچه در جست وجوهای اینترنتی به دست می آید، او ۲۰ مهر ۱۳۸۶ در حالیکه با یک پسر جوان در حال صحبت در یکی از پارک های همدان بوده دستگیر شده است و به بازداشتگاه انتقال یافته است ولی بعد از ۴۸ ساعت، هنگامی که خانواده اش جهت آگاهی از اوضاع او به پلیس مراجعه می کنند، می شنوند که دخترشان فوت کرده هست. البته زهرا بنی یعقوب به بازداشتگاه نیروی انتظامی انتقال نیافته و اساسا به وسیله پلیس دستگیر نشده بود.
در گزارشی اعلام شد که زهرا بنی یعقوب همان شبی که بازداشت شده است دست به خودکشی زده هست؛ موضوعی که خانواده او نپذیرفتند و ادعای قتل او را مطرح کردند.
جمعی از نمایندگان مجلس در آن وقت خواستار تحقیقات زیاد در این زمینه شدند و در پی اعتراض شاکیان، پرونده به دادگاه تجدید نظر در استان پایتخت کشور عزیزمان ایران ارجاع داده شد ولی در نهایت متهمان این پرونده تبرئه شدند.
روح الامینی، کامرانی، جوادی فر
نام این سه تن با بازداشتگاه کهریزک گره خورده هست؛ بازداشتگاهی که بعد از حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ به دستور مسئولان نظام تعطیل شد. محسن روح الامینی، محمد کامرانی و امیر جوادی فر سه جوانی بودند که در جریان ناآرامی های سال ۸۸ بازداشت شدند و به کهریزک انتقال یافتند ولی شرایط بازداشتگاه را تاب نیاوردند و فوت کردند.
محسن روح الامینی پسر عبدالحسین روح الامینی از اعضای دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. او ۱۸ تیر ۸۸ بازداشت و ۶ روز بعد در مسیر انتقال به زندان اوین جان باخت. محمد کامرانی نیز جوان ۱۸ ساله ای بود که ۱۸ تیر در نزدیکی میدان ولی عصر دستگیر شد و به بازداشتگاه کهریزک انتقال یافت. او بعد از انتقال به زندان اوین به علت جراحت های وارده به بیمارستان لقمان انتقال یافته شد و بعد از انتقال به بیمارستان مهر در روز پنجشنبه ۲۵ تیرماه درگذشت. امیر جوادی فر متولد ۲۳ شهریور ۱۳۶۳ هم از بازداشتی های ۱۸ تیر بود که ۲۳ تیر جان باخت.
در پی وقوع این حادثه، دادگاهی جهت بررسی پرونده به ریاست محمد مصدق در شرکت قضایی نیروهای مسلح تشکیل شد و ۱۲ نفر از رده های متفاوت نظامی تا حد سرتیپ و سرهنگ در این دادگاه حضور یافتند. نهایتا با برگزاری هشت جلسه که تا تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۸۹ به طول انجامید، نهم تیرماه حکم دادگاه مبنی بر قصاص دو متهم، حبس، پرداخت دیه و جزای نقدی، انفصال موقت از خدمت و تحمل شلاق جهت ۹ تن و همچنین تبرئه یکی از متهمان صادر شد.
اما خانواده ها خواستار محاکمه عاملان مهم بودند. در این میان بار دیگر نام سعید مرتضوی و دو همکارش یعنی علی اکبر حیدری فر و قاضی حداد به گوش رسید؛ کسانی که دستور انتقال متهمان به کهریزک را صادر کرده بودند. مرتضوی ۲۴ آبان سال ۹۳ به صورت دائم از قضاوت منفصل و همچنین حکم انفصال او از مشاغل دولتی به مدت ۵ سال مورد تایید قرار گرفت. آخر با وجود پیگیری های جدی عبدالحسین روح الامینی و چندین جلسه دادگاه، سعید مرتضوی مردادماه سال ۹۴ از دو اتهام تنظیم گزارش دروغ که به خاطر آن به پرداخت ۲۰۰ هزار تومان جزای نقدی محکوم شده است بود و همچنین معاونت در قتل تبرئه شد. او در سال ۹۵ طی نامه ای از خانواده های قربانیان اتفاق کهریزک عذرخواهی و اعلام کرد که این اتفاق عمدی نبوده هست. علی اکبر حیدری فر نیز به ۱۵ سال حبس محکوم شد که البته مقامات قضایی اعلام کردند این حبس به علت اتهامات او در پرونده کهریزک نبوده هست. از قاضی حداد هم هیچ خبری در دسترس نیست.
هدی صابر
هُدی رضازاده صابر مشهور به هدی صابر متولد ۲۴ اسفند ۳۷، روزنامه نگار و از فعالان ملی – مذهبی بود که ۱۲ خرداد ۹۰ در حالی که دوران محکومیت خود را در زندان اوین می گذراند، در اعتراض به فوت مشکوک هاله سحابی در مراسم تشییع جنازه پدرش عزت الله سحابی دست به اعتصاب غذا زد و ۲۱ خرداد بعد از انتقال از زندان به بیمارستان مدرس بر اثر نارسایی قلبی درگذشت.
ستار بهشتی
ماموران می گویند روز ۱۳ آبان ۹۱ هنگامی که جهت «او» ناهار بردیم دیدیم حرکت نمی کند. «او» جوانی ۳۵ ساله به نام ستار بهشتی بود که وبلاگ می نوشت و شغلش کارگری بود. بهشتی ۹ آبان ۹۱ به وسیله پلیس فتا به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق فعالیت در شبکۀ اجتماعی فیس بوک بازداشت شد و ۱۳ آبان درگذشت.
سخنگوی دستگاه قضایی در این باره می گوید: «پزشکی قانونی ۱۴ آبان اعلام کرد که بعد از کالبدشکافی هیچ دلیلی را که علت تامه فوت وی باشد (دلایل غیرطبیعی) ندیده هست. از آن تاریخ به بعد چندین بار کمیسیون پزشکی تشکیل شد که گاهی در این کمیسیون ها بازپرس نیز حضور داشت. نهایتا پزشکی قانونی اعلام کرد که نمی تواند بگوید فوت ستار بهشتی بر اثر ضربه وارد شده است بوده ولی عوامل روانی و ضربات وارده «می تواند» به فوت وی منجر شده است باشد. بازپرس از همان روز اول از تمام افرادی که قبل یا بعد از فوت، ستار بهشتی را دیده بودند همچون زندانبان، بازجو، زندانیان اوین، مسئول بهداری، مسئول بند و خانواده وی تحقیق کرده و مجموعه این تحقیقات منجر به بازداشت تعدادی از افراد هم شده است است.»
در پی این حادثه، اسماعیل احمدی مقدم فرمانده وقت نیروی انتظامی، مدیر پلیس فتای پایتخت کشور عزیزمان ایران را برکنار کرد.
این ماجرا تصویر العمل هایی داخلی و خارجی زیادی را برانگیخت. بعضی نمایندگان مجلس از جمله علی مطهری نیز پیگیر این اتفاق بودند. آخر به دنبال شکایت خانواده ستار بهشتی، ۱۶ مرداد سال ۹۳ کیفرخواستی به اتهام قتل شبه عمد جهت یکی از مأموران پلیس فتا صادر و این فرد به سه سال حبس تعزیری، دو سال تبعید و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد. اولیای دم ستار بهشتی به این عنوان اعتراض کردند و پرونده جهت اظهارنظر به دادگاه عمومی ارجاع شد و این مرجع با رد اعتراض اولیای دم، در نهایت نظر دادستانی مبنی بر شبه عمد بودن قتل ستار بهشتی را تایید کرد.
سینا قنبری
در جریان ناآرامی های دی ماه، جوانی ۲۳ ساله به نام سینا قنبری بازداشت شد. او بعد از انتقال به زندان اوین، روز ۱۶ دی ماه در قرنطینه بند چهار این زندان درگذشت. مصطفی محبی، مدیرکل زندان های استان پایتخت کشور عزیزمان ایران در این باره گفت: «در بامداد روز شنبه مورخ ۱۶ دی ماه یکی از زندانیان زندان اوین به نام سینا قنبری فرزند علی اکبر با مراجعه به دستشویی قرنطینه زندان اوین اقدام به خودکشی از طریق حلق آویز نمودن خود کرد. مراتب فورا به دادستان پایتخت کشور عزیزمان ایران اعلام شد و بازپرس دادسرای جنایی در زندان حضور یافت و از مأمورین زندان و مطلعین تحقیق کرده و دستورها را صادر کرد».
خبر درگذشت قنبری را ابتدا محمود صادقی نماینده پایتخت کشور عزیزمان ایران در توییتی تایید کرد و سپس از سوی طیبه سیاوشی دیگر نماینده مجلس مورد تایید قرار گرفت. در پی این اتفاق و بعضی اخبار مشابه و البته تاییدنشده از زندان هایی در شهرهای دیگر، نمایندگان مجلس پیگیر ماجرا شدند و بعضی از آنها درخواست دیدار از زندان اوین را مطرح کردند که با درخواست آنها موافقت شد و توانستند از اوین دیدار کنند.
علیرضا رحیمی یکی از نمایندگان مجلس و از اعضای هیات پارلمانی بازدیدکننده از اوین که فیلم معروف به «خودکشی سینا قنبری» را دیده بود، در گفت وگویی با بیان اینکه از این فیلم در جاهای متفاوت به اشتباه به نام فیلم خودکشی سینا قنبری نام برده می شود درحالی که فیلم حاوی ساعاتی از اوضاع محوطه سرویس های بهداشتی زندان بوده و داخل سرویس یا ماجرایی که منجر به فوت شده است در فیلم وجود ندارد، اظهار کرد: «در فیلمی که به نمایندگان نشان داده شد، روز ۱۶ دی ماه در ساعت ۳ بامداد فردی با هویت سینا قنبری در حالی که کیسه پلاستیکی مشکی بلند و پیچیده شده است ای در دست راست دارد وارد یکی از سرویس های بهداشتی می شود. بعد از آن مدت بسیار طولانی بدون هیچ اتفاق یا حرکتی محوطه سرویس ها ضبط شده است تا اینکه حدود دو ساعت بعد یکی از زندانیان وارد شده است و مستقیماً به همان سرویسی که سینا رفته وارد می شود و با صحنه جسد افتاده بر زمین مواجه و به حالت بهت و شوکه برمی گردد».
اما حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس و نماینده مردم رباط کریم در پاسخ به بیانات رحیمی گفت که این فیلم درست بوده است.
ماجرای فوت قنبری همچنان در دست بررسی است.
کاووس سیدامامی
اما تازه ترین مورد از فوت های در حبس مربوط به کاووس سیدامامی فعال محیط زیست، دارنده مدرک دکترای جامعه شناسی، عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق، استاد ارتباطات، مدیرعامل مؤسسه «حیات وحش میراث پارسیان» و شهروند ایرانی – کانادایی است که ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ درگذشت.
خبر درگذشت سیدامامی را پسرش رامین در توییتر اعلام کرد و سپس به صورت رسمی از سوی بعضی مقامات تایید شد. عباس جعفری دولت آبادی دادستان پایتخت کشور عزیزمان ایران در این باره گفت: «این فرد یکی از متهمان به جاسوسی در قالب فعالیت های محیط زیستی بوده و با توجه به اینکه می دانسته اعترافات زیادی علیه وی شده است و خودش هم اعترافاتی داشته متأسفانه در زندان دست به خودکشی زده است.»
غلامحسین محسنی اژه ای سخنگوی قوه قضائیه هم ضمن تأیید خبر بازداشت شماری از فعالان محیط زیست گفت که این افراد به اتهام دادن اطلاعات طبقه بندی شده است از مراکز حساس به سرویس های اطلاعاتی بیگانه از جمله رژیم صیهونیستی و آمریکا در روزهای گذشته دستگیر شده است اند و بعضی از آنها در بازداشت هستند.
درگذشت سیدامامی تصویر العمل هایی زیادی را در اینترنت و همچنین از سوی بعضی نمایندگان در پی داشت. علی مطهری نایب مدیر مجلس و از پیگیری کنندگان این اتفاق روز دوشنبه ۲۳ بهمن از جلسه ای با حضور تعدادی از نمایندگان و کارشناسان شرکت اطلاعات سپاه خبر داد و گفت: در این جلسه فیلمی از داخل سلول آقای سیدامامی نشان دادند. در این فیلم لحظه خودکشی مشهود نیست ولی حدود هفت هشت دقیقه ایشان (سید امامی) مشغول اقداماتی است که نشان می دهد احتمالا قصد خودکشی دارد. در اینجا کوتاهی اپراتور روشن است که متوجه این اتفاق نشده در حالیکه باید سریعتر متوجه می شده است و از این اتفاق جلوگیری می کرده هست. به نظر می رسد در این زمینه کوتاهی شده است و خودشان هم قبول دارند.
محمدرضا تابش مدیر فراکسیون محیط زیست مجلس هم با بیان اینکه عنوان اعلام خودکشی آقای دکتر سیدامامی در دست بررسی هست، این پرسش را مطرح کرد که «چرا مسئولان ذیربط در زندان علیرغم آن که آن جا به دوربین مدار بسته مجهز بوده متوجه این اتفاق نشده اند؟»
اما علاءالدین بروجردی مدیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این باره نظر دیگری داشت و گفت که در فیلم مذکور، کاووس سیدامامی پیراهن خود را در آورده و جهت خودکشی آماده می شود. خانواده وی نیز این اتفاق را پذیرفتند لذا درخواست کالبدشکافی هم نکرده اند.
مصطفی کواکبیان عضو کمیسیون امنیت ملی هم خواستار توضیح وزیر اطلاعات راجع به عنوان خودکشی سیدامامی شد.
همچنین ۴۲ نماینده به وزرای اطلاعات و دادگستری نسبت به تکرار عنوان خودکشی بعضی متهمان در زندان ها و بی دقتی به این مسئله، تذکر کتبی دادند.
واژه های کلیدی: ایران | زندان | انتقال | ایرانی | خودکشی | زندانی | بازداشت | سعید امامی | بازداشت شدن
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
